Merhaba; Agriculture Talks’ta 12 Şubat ile 22 Mart tarihleri arasında suyun geleceği konuşulacak. Alanında uzman konuklarımızın sizlerle buluşacağı bu etkinlik serisi süresinde sizlerle belirli aralıklarla mail bültenlerinde tarımsal su kullanımını ele alacağız.

Tarımsal Su Kullanımına Giriş;

Dünyada su konusu genel olarak iklim krizi, artan nüfus ve benzeri sebepler ile önem kazanan bir sorun haline gelmektedir. Su eksikliği olarak tanımlayabileceğimiz su stresi sorunu  ciddi planlamalar gerektirmektedir.

Ülkemiz su ile ilgili sorunları genelde büyük şehirlerimizin barajlarında su olmadığı dönemde ciddi bir şekilde gündemine almaktadır. Fakat özellikle geçtiğimiz senelerde  çokça konuşulmaya başlayan tarımsal kuraklık ve denizlerimizdeki bilinen adıyla müsilaj bilimsel karşılığıyla “nitrat kirliliği” gibi olaylar nedeniyle daha popüler bir  gündem maddesi haline gelmiştir.

Dünyada tatlı su kaynaklarının %71’i, ülkemizde ise %73’ü tarım sektöründe kullanılmaktadır. Ülkemizde tarımsal üretim halen büyük oranda vahşi sulama olarak tabir edilen oldukça israfa sebep olan salma sulama ile yapılmaktadır. Türkiye her ne kadar şu an çok ciddi bir su sorunu yaşamasa da bu tip israflar nedeniyle sorun her geçen gün derinleşmektedir. İklim krizinin etkilerini yoğun bir şekilde hissettiğimiz bu dönemde teknoloji kullanımı ve damla sulama yatırımları ile verimliliği arttırabiliriz. 

Bu bültende; şeker pancarı üretimde sulama ve hibe-teşvikler konusunu ele alacağız.

Şeker Pancarı Üretiminde Damla Sulama Kullanımı;

Şeker pancarı dolayısıyla şeker üretimi ülkeler için oldukça stratejiktir. Fakat son yıllarda şeker pancarı üretimi ülkemizde hak ettiği değeri kaybetmiş durumdadır. Pandemi süreciyle günlük hayatta daha fazla ihtiyaç duyduğumuz ethanol bazlı dezenfektan ve benzeri ürünlerin hammaddesi olan şeker pancarının üretim artıkları da hayvancılık sektöründe kullanılmaktadır. Bu yüzden aslında şeker pancarı üretimi tekrar konuşulmaya ve önemli hale gelmeye başlamıştır. 

Şeker pancarı su sever bir bitkidir. Üretimi döneminde düzenli bir sulama ihtiyacı mevcuttur. Pancarın su isteği, toplam 700 ile 800 mm’dir. Her sulama ile yaklaşık 100–130 mm su verilmektedir. Suyu her ne kadar seven bir bitki de olsa pancarın su ihtiyacı düzenli ölçülmeli ve su israfından kaçınılmalıdır. Sulama zamanını tansiyometre kullanılarak tespit edilebilir veya şeker pancarında gündüzleri tarlaya serilen (bayılan) yapraklar akşam ayağa kalkmıyor yani normal dikliğini almıyorsa, pratik olarak sulamanın geldiği anlaşılır. İlk suyun mümkün olduğunca geç verilmesi, pancar kökünün gelişmesine yardımcı olur. Dolayısıyla kök gelişmesi derinlerde teşekkül eder ve neticede iyi kök şekline sahip, yüksek verimli ve kaliteli pancar elde edilir.

Şeker pancarı üretiminde damla sulama teknolojilerinin kullanımı verimliliğe ve tasarrufa ciddi katkı sağlar. Uygulanabilecek olan teknolojileri ikiye ayırabiliriz. Bunlardan birincisi toprak üstü damla sulama sistemi, diğer yöntem ise toprak altı damla sulama sistemleridir.

Netafim’in geliştirdiği damla sulama teknolojileri ile üretim yapılması durumunda yağmurlama sistemlere göre %15 ile %30 arasında verim artışı  elde edilir. Damla sulamada, su doğrudan şeker pancarının kök bölgesine verilir. Kullanılan bu yöntem ile yağmurlama sistemlerine göre su ve enerji kullanımında %40 ile %50 arasında tasarruf sağlar. Damla sulama sistemleri ile yapılan bitki besleme uygulamaları ile toprağın ihtiyacı duyduğu miktarda kullanılarak verimlilik üst seviyeye çıkarılır.

Basınçlı Sulama Sistemlerinde Hibe ve Teşvik Var Mı?

Kırsal Kalkınmayı Destekleme Programı (KKYDP) kapsamında modern basınçlı sulama sistemlerine hibe ve teşvikler verilmektedir. Resmi Gazete’de; 25 Şubat 2021 tarihli ve 31406 sayılı kırsal kalkınma destekleri kapsamında bireysel sulama sistemlerinin desteklenmesi hakkında tebliğ yayınlanmıştır. Bu tebliğ ile 2022 yılı sulama yatırımı detayları belirlendi ve 10 Ocak ile 28 Şubat tarihleri arasında başvurular kabul edilmeye başlanmıştır. Bireysel sulama desteklerinden gerçek(ÇKS kaydı şartı ile) veya tüzel kişiler başvurabilir. 

Başvuru sahibi birden fazla parsel veya yatırım konusu için başvurabilir. Birden fazla parsel için müracaat olması durumunda her bir parsel için ayrı ayrı proje ve keşif hazırlanacak, bu keşifler bir icmal ile birleştirilerek başvuru bütçesi oluşturulmaktadır. Projeye esas mal alım tutarı 1.000.000 TL’ye kadar olan projelere %50 hibe desteği(KDV hariç) sağlanmaktadır.

Hibe-Teşvik konuları ise; 

1- Tarla içi damla sulama sistemi kurulması,

2- Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması,

3- Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması,

4- Tarla içi yüzey altı damla sulama sistemi kurulması,

5- Lineer veya Center Pivot sulama sistemi kurulması,

6- Tamburlu sulama sistemi kurulması,

7- Güneş enerjili sulama sistemleri kurulması,

KKYDP kapsamında bireysel sulama sistemleri desteklerinden faydalanmak isteyenlerin 28 Şubat tarihine kadar Tarım ve Orman Bakanlığı’nın il müdürlüklerine başvuruda bulunabilir.


Netafim Türkiye’nin ana sponsorluğunda 12 Şubat ile 22 Mart tarihleri arasında tarımsal su kullanımının birçok boyutunu Agriculture Talks’ta ele alacağız. Sizde; tarımsal su kullanımı konusunda doğru bilgilere ulaşmak istiyorsanız hemen şimdi biletinizi almayı unutmayın! Biletinizi almak için görseli tıklamanız ve sitemiz üzerinden kayıt olmanız yeterli olacaktır.